Je eigen huis op orde brengen is nuttig, maar je maakt er niet het verschil mee…

Bevlogen idealisten kunnen de wereld veranderen, of ze nu de rol van activist, advocaat of uitvinder spelen. Maar de hamvraag blijft natuurlijk: Wat pak je aan? Wat zijn je prioriteiten?

Bij het kiezen van onze richting vertrouwen we vaak op onze intuïtie, ervaring of omgeving. Het gevolg is dat de meeste mensen zich over min of meer dezelfde dingen druk maken. De gemiddelde journalist vraagt zich ’s ochtends als eerste af wat de andere kranten hebben geschreven. De gemiddelde ondernemer is vooral bezig met wat de concurrentie uitspookt. De gemiddelde wetenschapper is gefixeerd op de mening van zijn peers (vandaar dat academici hun ‘succes’ meten door te turven hoe vaak hun peer-reviewed artikelen worden geciteerd door hun peers).

In deze wereld van conformisme is het al een daad van verzet om je focus te verleggen. Een wetenschapper die de vragen stelt waar zijn peers het nooit over hebben, kan de grootste ontdekkingen doen. Een journalist die zich richt op wat er níet in het nieuws is, kan het verschil maken. Een ondernemer die opereert in een markt zonder concurrenten, kan een gat in de markt vervullen.

Juist als je daar gaat waar het stil is, kun je de wereld veranderen. […]

Met deze passage begint hoofdstuk 8 van het onlangs verschenen boek van Rutger Bregman, Morele Ambitie | Stop met het verspillen van je talent en maak werk van je idealen (De Correspondent, maart 2024).

Ik haal deze passage niet specifiek aan omdat ik hier en nu een discussie wil beginnen over het al dan niet vermeende gebrek aan morele ambitie bij de gemiddelde (Zuidas) advocaat. Want los van het relevante en urgente vraagstuk over morele ambitie, las ik in deze passage ook heel treffend het dilemma waar veel advocatenkantoren mee worstelen. Namelijk: Wat pak je aan? Wat zijn je prioriteiten? En vooral ook, hoe verleg je je focus in een wereld van conformisme (die de advocatuur bepaald niet vreemd is)?

Op deze plek schreef ik er al vaker over: we staan voor ongekend complexe, fundamentele en razendsnelle ontwikkelingen en veranderingen (democratieën die wereldwijd onder druk staan, de opkomst van AI, klimaatverandering en een (on)veiligheidssituatie die we sinds 1945 niet meer gezien hebben). Maar deze ontwikkelingen lijken bij veel kantoren niet echt op de radar te staan. Veelal worden zij gezien als een gegeven, als iets waar wij en de meeste van onze cliënten toch niets mee kunnen, het overkomt ons of als iets dat hooguit relevant is voor alleen de allergrootste kantoren.

Wat wij bij DRB wel zien is dat bij vrijwel ieder advocatenkantoor het aantrekken en behouden van talent onveranderd hoog op het strategisch prioriteitenlijstje staat. De vraag naar (strategisch) juridisch advies blijft ongekend hoog, veel partnerships werken aan de continuïteit en groei van hun kantoor (en daarmee ook aan hun eigen opvolging) en tegelijkertijd zitten we in een situatie van een zeer krappe arbeidsmarkt en sterk veranderende wensen en verwachtingen bij een nieuwe generatie.

Op zoek naar oplossingen voor deze en vele andere uitdagingen kijken kantoren vaak naar of misschien beter gezegd conformeren zich aan ‘de buren’. Welk partnership en  winstverdelingsmodel hanteren zij? Aan welke carrièrebeurzen doen onze peers mee? Wie staan er nog meer in de lijstjes van Chambers en Legal500? Hoeveel deals hebben andere kantoren dit jaar gedaan?

Kantoren doen er goed aan hun eigen huis op orde te brengen en te houden. Het zorgt er mede voor dat je in deze turbulente tijden voldoende weerbaar (resilient) en wendbaar (agile) bent. Daarbij is niets mis met een zekere mate van conformisme; best practices heten niet voor niets best practices.

Maar een net en opgeruimd huis leidt niet per se tot het succesvol aantrekken en behouden van talent. Laat staan dat het leidt tot het succesvol verleggen van je focus. Daarvoor is meer nodig. Uit internationaal (IBA) onderzoek blijkt onder meer dat de acceptatie van cliënten en mandaten een toenemende en doorslaggevende factor vormt voor kantoren op het gebied van reputatie, toezicht en talent.

Heel simpel gezegd, het aantrekken en behouden van talent gaat steeds vaker hand in hand met klimaatverandering!

Het goede nieuws is dat de wereld de komende jaren zo veel grote uitdagingen heeft, dat er genoeg kansen en mogelijkheden liggen om – met de woorden van Bregman te spreken – in deze wereld van conformisme je focus te verleggen en een daad van verzet te plegen, want juist als je daar gaat waar het stil is, kun je de wereld veranderen (of het toch ten minste anders doen dan de buren).

Namens het team van DRB,

Robert van Beemen